لولهکشیها، چه در بخشهای ساختمانی و چه در پروژههای صنعتی و کشاورزی، همواره در معرض تهدیداتی غیرمنتظره قرار دارند که یکی از مهمترین آنها حمله جوندهها مانند موشها و سایر حیوانات موذی است. این حیوانات با دندانهای تیز خود میتوانند به راحتی بسیاری از انواع لولهها را بجوند و تخریب کنند، مسئلهای که ممکن است باعث نشتی، آسیب به تأسیسات، قطع جریان آب یا سیالات دیگر و تحمیل هزینههای سنگین تعمیر و نگهداری شود. بنابراین، شناخت جنس لولههایی که در برابر جوندهها مقاومتر هستند، اهمیت زیادی دارد و میتواند در کاهش مشکلات ناشی از این تهدید مؤثر باشد. در این مقاله به طور کامل بررسی خواهیم کرد که چه نوع لولههایی از نظر جنس و ساختار در برابر آسیبهای جوندهها مقاومت بیشتری دارند و در چه شرایطی میتوان از این لولهها استفاده کرد.
چرا جوندهها به لولهها حمله میکنند و این مسئله چه پیامدهایی دارد؟
جوندهها بهویژه موشها به دلیل ویژگیهای زیستی خود دندانهایی دارند که به طور مداوم رشد میکند و نیاز به سائیدهشدن دارد. برای همین این حیوانات همواره به دنبال اجسام سختی هستند که بتوانند با جویدن آنها دندانهایشان را کوتاه کنند و لولهها به دلیل موقعیتشان در کف یا دیوارههای ساختمانها و مسیرهای زیرزمینی یکی از هدفهای رایج آنها محسوب میشوند. این رفتار جوندهها باعث میشود که لولههایی که از مواد غیرمقاوم ساخته شدهاند به راحتی دچار آسیب جدی شوند. پیامدهای این مسئله بسیار گسترده است؛ از نشتی آب و تخریب دیوارها و کف ساختمان گرفته تا از کار افتادن سیستمهای گرمایشی و سرمایشی و حتی خطر نشت گاز در لولهکشیهای گازرسانی. در تأسیسات صنعتی و کشاورزی هم این نوع آسیب میتواند باعث توقف عملیات، خسارات مالی و حتی خطرات ایمنی شود.
جهت خرید شیر توپی با راد پایپ تماس بگیرید.
لولههای پلیاتیلن و میزان مقاومت آنها در برابر جوندهها چگونه است؟
لولههای پلیاتیلن به دلیل ویژگیهایی مانند سبکی، انعطافپذیری و قیمت مناسب، در بسیاری از پروژهها مورد استفاده قرار میگیرند. اما از نظر مقاومت در برابر جوندهها، این لولهها به طور طبیعی چندان مقاوم نیستند؛ چرا که ساختار پلیاتیلن نسبتاً نرم است و جوندهها میتوانند به راحتی آن را بجوند. البته تولیدکنندگان برای حل این مشکل در برخی محصولات پلیاتیلنی از افزودنیهای خاص ضدجوندگی استفاده میکنند تا مقاومت آنها در برابر گاز گرفتن موشها افزایش یابد.
این افزودنیها معمولاً شامل موادی هستند که طعم و بوی ناخوشایند برای جوندهها ایجاد میکنند یا سختی سطح لوله را تا حدی بالا میبرند. استفاده از لولههای پلیاتیلن دارای این نوع اصلاحات در مکانهایی که خطر حمله جوندهها وجود دارد توصیه میشود، اما همچنان مقاومت آنها نسبت به برخی گزینههای دیگر پایینتر است.
لولههای فلزی چقدر در برابر جوندهها مقاوم هستند؟
لولههای فلزی از جنس فولاد گالوانیزه یا مس از جمله مقاومترین گزینهها در برابر آسیب جوندهها هستند. فلز به دلیل سختی بالا، مانع از نفوذ دندانهای جوندهها میشود و به همین دلیل، لولههای فلزی در بسیاری از محیطهای پرخطر (مانند زیرزمینها، کارگاهها و انبارها) ترجیح داده میشوند. علاوه بر مقاومت بالا در برابر جویدن، این لولهها مقاومت مکانیکی عالی و طول عمر بالایی هم دارند.
البته معایب خاص خود را هم دارند؛ از جمله وزن زیاد، قیمت بالاتر و دشواری در نصب و حملونقل که در پروژههایی که صرفه اقتصادی اهمیت زیادی دارد ممکن است گزینه مناسبی نباشند. با این حال، در شرایطی که خطر آسیب جوندهها بالا باشد و اهمیت عملکرد سیستم لولهکشی حیاتی باشد، لولههای فلزی انتخاب اول محسوب میشوند.
لولههای چندلایه و لولههای دارای پوشش مقاوم چه جایگاهی دارند؟
در سالهای اخیر، تولید لولههای چندلایه که ترکیبی از فلز و پلیمر هستند (مانند لولههای پنجلایه یا لولههای PEX-AL-PEX) به عنوان راهکاری میانرده میان لولههای فلزی و پلاستیکی رایج شده است. این لولهها در ساختار خود یک لایه آلومینیوم دارند که مقاومت مکانیکی و سختی سطح را افزایش میدهد و همین امر باعث میشود در برابر گاز گرفتن جوندهها مقاومتر باشند.
علاوه بر این، برخی شرکتها لولههای پلیمری را با پوششهای مقاومتر تولید میکنند که شامل موادی با سختی بیشتر یا افزودنیهای ضدجوندگی است. این لولهها در محیطهایی که وزن و انعطافپذیری اهمیت دارد و همزمان خطر جوندهها نیز وجود دارد، میتوانند انتخاب مناسبی باشند.
چه راهکارهای تکمیلی برای محافظت از لولهها در برابر جوندهها وجود دارد؟
حتی اگر از لولههایی با جنس مقاوم در برابر جوندهها استفاده شود، در بسیاری از موارد توصیه میشود اقدامات محافظتی تکمیلی نیز انجام گیرد. یکی از این روشها، عبور دادن لولهها از داخل داکتها یا غلافهای فلزی است. این کار علاوه بر محافظت در برابر جوندهها، به حفاظت مکانیکی کلی لولهها در برابر ضربات و فشارها نیز کمک میکند.
نصب صحیح لولهها و جلوگیری از عبور آنها از مسیرهایی که محل تردد یا لانهسازی احتمالی جوندهها است نیز اهمیت دارد. همچنین اجرای منظم برنامههای کنترل آفات و کاهش جمعیت جوندهها در محل پروژه میتواند به طور غیرمستقیم از لولهکشیها محافظت کند.
عوامل موثر در طول عمر لولههای مقاوم در برابر جوندهها و مراقبتهای پس از نصب
عوامل متعددی بر دوام و طول عمر لولههای مقاوم در برابر جوندهها تأثیرگذار هستند. یکی از مهمترین عوامل، استفاده از مواد باکیفیت و مقاوم در برابر نفوذ و تخریب حیوانات است، چرا که نوع مواد مستقیماً بر مقاومت لوله در برابر حمله جوندهها تأثیر میگذارد. همچنین، نصب صحیح و حرفهای لولهها نقش کلیدی در افزایش طول عمر دارند؛ از جمله بررسی کامل سیستم، جلوگیری از نشتها و اطمینان از استحکام اتصالات. مراقبتهای دورهای و بررسی منظم وضعیت لولهها، میتواند خطر نفوذ و آسیب را کاهش دهد و عمر سیستم لولهکشی را افزایش دهد. از طرف دیگر، قرار دادن محافظهای فیزیکی مانند نردهها یا روکشهای مقاوم در محل دفن لولهها در برابر حیوانات موذی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. در نهایت، آموزش کارکنان و استفاده صحیح از مواد ضد جونده در زمان نصب و نگهداری، نقش مهمی در طول عمر مفید لولههای مقاوم دارد و میتواند هزینههای تعمیر و جایگزینی را به حداقل برساند.
مطالب بیشتر: فروش انواع فلنج
سخن پایانی
در پاسخ به این پرسش که «کدام لولهها در برابر جوندهها مقاومترند؟» میتوان گفت که لولههای فلزی از جمله فولاد گالوانیزه و مس بالاترین سطح مقاومت را دارند. در مرتبه بعد، لولههای چندلایه و لولههای پلیمری اصلاحشده با پوششهای ضدجوندگی قرار میگیرند. استفاده از این لولهها در کنار اقدامات تکمیلی مانند نصب غلافها و کنترل محیط میتواند یک راهکار جامع برای محافظت از تأسیسات در برابر خسارات ناشی از جوندهها باشد.
سؤالات متداول
- آیا پلیاتیلن به طور ذاتی در برابر جوندهها مقاوم است؟
خیر، پلیاتیلن نرم است و جوندهها میتوانند به راحتی آن را بجوند. - بهترین جنس لوله برای محیطهایی با حضور جوندهها چیست؟
لولههای فلزی مانند فولاد و مس مقاومترین گزینهها هستند. - آیا استفاده از پوششهای ضدجونده روی لولهها مؤثر است؟
بله، این پوششها میتوانند مقاومت سطحی لوله را بالا ببرند و جوندهها را دور کنند. - راهکار مکمل برای محافظت لولهها چیست؟
عبور لولهها از داخل داکت یا غلاف فلزی و اجرای برنامههای کنترل آفات از بهترین راهکارهای مکمل هستند.
