یکی از مهمترین تجهیزات شیرآلات صنعتی شیر پروانه ای اهرمی می باشد.که یکی از ساده ترین شیرهای صنعتی نیز به شمار می‌رود. شیرهای پروانه ای اهرمی یا باترفلای مانند شیرهای توپی امکان قطع و وصل سریع را به همراه دارد. شیرهای پروانه ای به دلیل قیمت پایینی که دارند در صنایع مختلف کاربرد های گوناگونی دارند. دیسک شیر پروانه ای اهرمی همیشه در مسیر جریان سیال قرار دارد به همین دلیل باعث افت فشار می گردد. شیرهای پروانه ای از اجزای مختلف مانند دیسک، بدنه، عملکرد، اهرم، ساقه و لاینر تشکیل شده اند.
کاربرد شیر پروانه ای اهرمی
با توجه به این‌که شیر پروانه ای اهرمی در چه فضایی نصب می شود و با چه نوع سیالی در تماس است مشخصه های آن تعیین می گردد. این شیرها در سرویس های بخار، مایعات، آتش نشانی و مکش سرمایش آب، گرمایش آب، گاز، هوا و آب استفاده می شود. شیر پروانه ای اهرمی به این دلیل که دارای مزیت های فراوانی می باشد. در انواع صنایع مانند نفت و گاز، صنایع غذایی و …کاربرد دارد.
مزایای شیر پروانه ای
- وزن کم و اندازه مناسب در برابر شیرهای دیگر
- عدم نیاز به تکیه‌گاه اضافی
- نصب آسان سرهم کردن سریع و فوری
- افت فشار کم در برابر شیرها
- مناسب برای سرویس هایی که به شیرهای سایز بزرگ نیاز دارند. زیرا در برابر دیگر شیرها فضای کمتری را اشغال می کند.
- به علت عملکرد سریع زمان کمتری برای باز و بسته کردن آن ها نیاز است.
- هزینه تعمیرات شیر پروانه ای اهرمی پایین تر از سایر شیرها است.
- سایز های مختلف را دربر می گیرد. (از ۱ اینچ تا ۲۴ اینچ )
- شیر پروانه ای اهرمی در حالت های مختلف عمودی و افقی قابل نصب می باشد.
شیر پروانه ای ویفری
انواع شیر پروانه ای و دسته بندی آن
شیرهای پروانه ای چدنی با دیسک پلاستیکی: این شیرهای پروانه ای معمولاً در سیستم هایی که سیال غیر خورنده دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- شیرهای پروانه ای چدنی با دیسک استیل: از آنجایی که این نوع شیرها مقاومت بالایی دارند در سیستم هایی که سیال خورنده دارند قابل استفاده می باشند. همچنین قابل استفاده در سیستم هایی که سیال حاوی نمک یا کلر دارند نیز پیشنهاد می شود.
- شیرهای پروانه ای استنلس استیل: این نوع شیرهای پروانه ای اغلب در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی, کاغذ سازی و بطور کلی سیستم های کنترل سوخت مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع شیرها برای سیالات غیر خورنده از دمای بسیار پایین( ۲۶۸- درجه) تا دمای بسیار بالا (۶۴۹+ درجه) نیز مناسب است.
- شیرهای پروانه ای فولادی: عموماً برای سیستم های با سیال غیر خورنده مثل آب و روغن و گاز مناسب هستند.
- شیرهای ولوو پروانه ای UPVC: شیرهای UPVC بسیار ارزان هستند و به آسانی مورد استفاده قرار می گیرند. از مزایای دیگر این نوع شیرها گشتاور پایین برای باز و بسته کردن آن ها است.
- شیرهای پروانه ای بدنه چدن داکتیل: شیر پروانه ای اهرمی با بدنه داکتیل در مقابل فرسایش بسیار مقاوم هستند.
عملکرد شیر پروانه ای
به شیرهای پروانه ای شیرهای تنظیم کننده جریان هم می گویند. این نوع شیرها یک دریچه پروانه ای دارند که دور محور هم راستا با جهت جریان جابجا می شوند. دریچه پروانه ای با حرکت خود دیسک تنظیم کننده جریان را به حرکت می اندازد. استفاده از شیرهای پروانه ای بسیار آسان است ولی نکته قابل توجه در نگهداری آن ها گریس‌کاری مداوم آن ها می باشد.
انواع شیرهای پروانه ای اهرمی
- ویفری (بدون فلنج )
- لاگ تایپ
- فلنج دار
- اهرمی
- پنوماتیک
- گیربکسی
- برقی
- هیدرولیک
اجزای شیر پروانه ای گیربکسی
از میان انواع شیرهای پروانه ای شیر ویفر ولاگ تایپ جزء پر فروش ترین این شیرها هستند. که نوع لاگ تایپ برای فشارهای زیاد و ویفری برای فشارهای کم مورد استفاده قرار می گیرند.
شیر پروانه ای پنوماتیک
شیرهای پروانه ای چدنی از نظر اتصال
- شیر پروانه ای چدنی بدون فلنج
- شیر پروانه ای فلنج دار
تفاوت شیر پروانه ای فلنج دار و بدون فلنج
شیرهای پروانه ای بدون فلنج بنام شیرهای ویفری هم شناخته می شوند. که در قسمت بالای آن بسته به سایز شیر از ۲ تا ۴ گوشواره وجود دارد. که ۲ تا گوشواره در بالا و ۲ تا گوشواره در پایین قرار می گیرد. این گوشواره ها که در سطح خارجی بدنه شیر قرار دارند فقط در کنترل وزن آن ها در هنگام رد شدن سیالات کاربرد دارند. نوع دیگر شیر پروانه ای به نام فلنج دار شناخته می شود که در اطراف بدنه خارجی خود ۴ تا ۲۰ حلقه دارد که با توجه به سایز این نوع شیرها تعداد حلقه های آن متغیر است. حلقه ها بین دو فلنج با پیچ و مهره به خطوط لوله متصل می شوند و به تثبیت شیر کمک می نمایند. تفاوت شیر پروانه ای بدون فلنج در تعداد سوراخ و گوشواره های آن و فلنج دار در تعداد حلقه های آن ها می باشد.
محصولات مرتبط:
مقالات مرتبط:
شیر پروانه ای و ویژگی های آن
