شیرآلات صنعتی نقشی بسیار حیاتی در کنترل و هدایت مایعات و گازها در صنایع مختلف دارند. این تجهیزات به واسطه دقت بالا و همچنین طراحی متنوع، امکان تنظیم دقیق فشار، دما و جریان را فراهم می‌آورند. فرقی نمی‌کند که صنعت نفت و گاز باشد یا پتروشیمی و نیروگاه، شیرآلات صنعتی به عنوان یکی از اجزای کلیدی در راستای تضمین ایمنی و کارایی فرایندهای صنعتی عمل می‌کنند.
امروزه و با توجه به نیازهای متنوع صنایع، این شیرآلات در مدل‌ها و ابعاد مختلف تولید می‌شوند که می‌توانند به صورت دستی، نیمه خودکار یا کاملاً خودکار باشند. همچنین دیگر تقسیم بندی این محصولات بر حسب جنس است که مواد مختلفی مانند فولاد ضد زنگ، برنز و پلاستیک ساخته می‌شوند. انتخاب مناسب‌ترین نوع شیرآلات برای هر کاربرد خاص، بدون شک تأثیر بسزایی در بهبود عملکرد و کاهش هزینه‌های نگهداری خواهد داشت.
پیش از بررسی انواع شیرآلات به توضیح آن که شیرآلات صنعتی چه تجهیزاتی هستند می‌پردازیم. به طور کلی این محصولات برای کنترل و هدایت جریان مایعات و گازها در سیستم‌های مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. شیرآلات قابلیت‌هایی نظیر باز یا بسته کردن جریان، تنظیم فشار و یا تغییر جهت جریان را دارند.
این محصولات صنعتی از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی مناسب هستند. به عنوان مثال فولاد ضد زنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی برای کاربردهایی که در معرض رطوبت و مواد خورنده قرار دارند، مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و نیروگاه‌ها، انتخاب بسیار مناسبی است.
برنز به دلیل مقاومت بالای در برابر سایش و خوردگی دارد، برای کاربردهای دریایی و محیط‌های مرطوب کارایی بیشتری دارد. شیرآلات پلاستیکی هم به دلیل وزن سبک و مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی، برای کاربردهای خاصی مانند صنایع شیمیایی و دارویی مناسب هستند.
استانداردهای شیرآلات به عنوان راهنماهایی برای تولید کننده شیرآلات صنعتی جهت طراحی، تولید و آزمون به کار می‌روند. این استانداردها تضمین کننده کیفیت و ایمنی لازم هستند که رعایت آن‌ها در نهایت منجر به عملکرد خوب در شرایط مختلف عملیاتی می‌شود.
برخی از مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی در زمینه تولید شیرآلات صنعتی شامل موارد زیر می‌شوند:
موارد نام برده مشخصات فنی لازم برای انتخاب مواد، طراحی شیرآلات، تست‌ها و بازرسی‌های را تعیین می‌کنند. با رعایت این استاندارد شیرآلات صنعتی، محصول در برابر فشار و شرایط محیطی مختلف مقاوم می‌شود و در یک کلام عملکرد بهینه‌ای از خود نشان می‌دهد.
در ادامه به معرفی انواع شیرآلات صنعتی می‌پردازیم. تنوع این محصول در بازار زیاد است که هر مورد با توجه به طراحی ساخت و جنس و دیگر مشخصات، کاربردهای مختلفی در صنایع گوناگون دارند. برای خرید شیرآلات صنعتی ابتدا باید انواع آن را به درستی بشناسید و سپس متناسب با نوع کار و پروژه برای خرید اقدام کنید.
شیرانگل ولو یا همان زاویه‌ای، یکی از انواع شیرآلات صنعتی با عملگر پیستونی است که شیر آن با زاویه 45 یا 90 درجه روی سیت قرار می‌گیرد. این طراحی باعث افزایش ظرفیت عبوری نسبت به حالت عادی می‌شود و به دلیل نوع قرارگیری سیت و پلاگ، افت فشار کمتری در هنگام عبور جریان سیال دارد. همین طراحی سبب شده تا این شیر برای کنترل جریان سیالات کثیف، سیالات با ویسکوزیته و دمای بالا مناسب باشد.
شیرهای انگل ولو بر اساس نوع جنس، عملکرد و اتصال به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. از نظر عملکرد، این شیرها دو نوع پنوماتیک و دستی دارند، از نظر جنس، فولادی، استیل و برنزی و از نظر نوع اتصال به دنده‌ای و فلنجی دسته‌بندی می‌شوند.
انگل ولو پنوماتیک که به آن انگل ولو پیستونی نیز گفته می‌شود، با استفاده از یک پلاگ متصل به پیستون و استم و با نیروی باد فنر، عمل قطع و وصل سیال را انجام می‌دهد. این نوع شیرها برای کنترل سیال در مدت زمان طولانی مناسب هستند.انگل ولو دستی هم توسط اپراتور و با چرخاندن فلکه، به حرکت در می‌آید.
شیر کروی یا همان Globe Valve شبیه به یک کره بزرگ است. این شیر برای کنترل و قطع و وصل جریان سیالات در صنایع مختلف مانند کشاورزی و پتروشیمی استفاده می‌شود و می‌توانند به صورت دستی یا اتوماتیک عمل کنند که انواع آن به شرح زیر هستند:
همچنین شیرهای کروی بر اساس جنس در انواع چدن نشکن، استیل، فولاد، آلومینیوم و برنز تولید می‌شوند که هرکدام برای نوع خاصی از سیال مناسب‌اند.
از دیگر انواع شیرآلات صنعتی می‌توان به شیر اطمینان یا همان Safety Valve اشاره داشت. این مدل یکی از مدل‌های مهم شیرآلات در صنایع مختلف است که برای جلوگیری از افزایش فشار بیش از حد و حفاظت از تجهیزات و افراد به کار می‌رود. این شیرها به عنوان یک اقدام ایمنی در صنایعی که احتمال افزایش سریع فشار وجود دارد، نصب می‌شود و به اختصار آن را PSV هم می‌نامند.
انواع شیرهای اطمینان به شرح زیرند:
شیر برقی یا همان سلونوئید ولو (Solenoid Valve) یک شیر الکترومکانیکی است که برای کنترل جریان سیالات مایع یا گاز انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. انواع شیر برقی را بر اساس عملکرد، نوع اتصال یا جریان برق تقسیم بندی می‌کنند.
عملکرد مستقیم: در این مدل باز و بسته شدن شیر با برق‌دار شدن بوبین انجام می‌شود.
عملکرد پایلوت یا هدایت‌گر: این نمونه با اختلاف فشار بین پورت‌های ورودی و خروجی عمل می‌کند و برای مصارف سنگین مناسب است.
دو راهی: دارای دو پورت برای عبور یا قطع جریان سیال.
سه راهی: دارای سه پورت برای سوییچ بین خروجی‌ها یا ورودی‌ها.
چهار راهی: شامل چهار پورت برای افزایش و تخلیه فشار.
DC: عملکرد ساده‌تر با نیروی مغناطیسی برای باز و بسته کردن شیر.
AC: عملکرد پیچیده‌تر با استفاده از حلقه‌های رسانا برای جلوگیری از لرزش.
شیر پروانه‌ای، نوعی شیر صنعتی است که از یک دیسک برای کنترل جریان سیال استفاده می‌کند. این شیرها به دلیل وزن سبک و نصب آسان، در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی و شیمیایی کاربرد دارند.
انواع شیر پروانه‌ای را بر حسب جنس بدنه و نوع اتصال و عملکرد تقسیم بندی می‌کنند. بر اساس جنس بدنه مدل‌های چدنی، استنلس استیل، فولادی، پلیمری (UPVC) هستند. بر حسب نوع اتصال شیرهای پروانه‌ای شامل مدل‌های ویفری، لاگدار، فلنجی، جوشی بوده و همچنین بر اساس عملکرد به دسته‌های اهرمی (دستی)، گیربکسی، پنوماتیکی (بادی) و برقی تقسیم می‌شوند.
دیگر مدل از انواع شیرآلات صنعتی، شیر توپی (Ball Valve) است که برای قطع و وصل جریان سیال استفاده می‌شود. این شیر یک کره داخلی با سوراخ داشته که با چرخش 90 درجه‌ای، جریان سیال را کنترل می‌کند. به دلیل قیمت مناسب، استحکام بالا و طول عمر زیاد، بسیار پرکاربرد است و اکثر وارد کنندگان شیرآلات صنعتی این مدل را دارند.
انواع شیرآلات توپی به شرح زیرند:
شیر دیافراگمی (Diaphragm Valve) نوعی شیر خطی است که برای باز و بسته کردن یا کنترل جریان سیال استفاده می‌شود. این شیر دارای دیسک انعطاف‌پذیری است که با سیت (Seat) در تماس بوده و آب بندی ایجاد می‌کند.
انواع شیر دیافراگمی در دو مدل رزینی و یک راست هستند:
مدل سماوری (Plug Valve) نوعی شیر کنترلی است که برای قطع و وصل جریان سیال در لوله‌ها استفاده می‌شود. این شیر دارای دیسک استوانه‌ای یا مخروطی است که با چرخش آن، جریان سیال کنترل می‌شود.
شیرهای سماوری به دلیل ساختار ساده و قابلیت اطمینان بالا، در صنایع مختلفی مانند نفت، گاز، آب و فاضلاب کاربرد دارند. برای مشاهده انواع شیر سماوری می‌توانید کاتالوگ شیرآلات صنعتی آن را از وبسایت رادپایپ مشاهده کنید.
انواع شیرهای سماوری به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
جهت مشاهده تمامی محصولات و خرید تجهیزات پایپینگ و اتصالات می‌توانید به فروشگاه وبسایت رادپایپ مراجعه کنید.
شیر کشویی یا دروازه‌ای (Gate Valve) یکی از پرکاربردترین شیرآلات صنعتی است که با حرکت عمودی دیسک دایره‌ای یا مستطیلی، جریان سیال را قطع یا وصل می‌کند. این شیرها برای تنظیم جریان مناسب نیستند و باید در حالت کاملاً باز یا بسته قرار گیرند تا از آسیب به قطعات جلوگیری شود. انواع شیر کشویی از نظر مکانیزم عملکرد شامل مدل‌های محور متحرک و محور ثابت هستند.
انواع شیر کشویی از نظر آب‌بندی هم به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
شیر سوزنی یا نیدل ولو (Needle Valve) یک نمونه از انواع شیرآلات صنعتی است که برای کنترل جریان و محافظت از گیج‌های حساس در برابر افزایش فشار ناگهانی مایعات و گازها استفاده می‌شود. این شیرها به دو نوع صنعتی و آزمایشگاهی تقسیم می‌شود و برای سیستم‌هایی با مواد سبک و چسبناک با دبی کم ایده آل است.
انواع شیرهای نیدل ولو صنعتی در نمونه‌های زیر موجود هستند:
شیر یک طرفه (Check Valve) نوعی شیر صنعتی است که به سیال اجازه می‌دهد تنها در یک جهت حرکت کرده و از بازگشت آن جلوگیری می‌کند. این شیرها به صورت خودکار عمل می‌کنند و نیازی به دخالت دستی ندارند.
کاربرد شیرهای یکطرفه بسیار متنوع است و حضور آن را در سیستم‌های لوله کشی، پمپ، جک‌های هیدرولیک، تجهیزات نیروگاهی و صنایع شیمیایی می‌بینیم. شیرهای یکطرفه یا خودکار به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
هرکدام از شیرآلات صنعتی کاربردهای خاص خود را دارند که بر حسب طراحی و عملکرد متفاوت‌اند. همین تفاوت در طراحی و کاربرد منجر به تفاوت در قیمت شیرآلات صنعتی هم شده است:
در صورتی که قصد خرید انواع شیرآلات را دارید می‌توانید این محصولات را از فروشگاه اینترنتی شیرآلات صنعتی رادپایپ تهیه کنید. شرکت رادپایپ یکی از برترین نمایندگی‌های فروش شیرآلات صنعتی در ایران که با بهره گیری از دانش، تخصص و تجربه کارشناسان متعهد خود، خدمات تأمین، تجهیز و مشاوره تخصصی به صنایع کوچک و بزرگ و پیمانکاران در بخش‌های مختلف صنعت ارائه می‌دهد.از جمله مزایای خرید از این نمایندگی فروش شیرآلات صنعتی می‌توان به کیفیت بالای محصولات، تنوع زیاد، قیمت مناسب، گارانتی و خدمات پس از فروش اشاره داشت.
