شیر پروانه‌ای، یکی از انواع شیرآلات صنعتی است که به دلیل طراحی منحصر به فرد و عملکرد آسان خود، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع شیر با استفاده از یک دیسک گرد که به یک میله متصل است، جریان مایعات را کنترل می‌کند. با چرخش یک چهارم این دیسک در جهت عمود بر جریان، شیر باز یا بسته می‌شود، که این امر باعث می‌شود عملکرد آن سریع و کارآمد باشد. ساختار ساده و کم حجم شیر پروانه ای، باعث کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش عمر مفید آن می‌شود.
شیرهای پروانه‌ای در موارد مختلفی مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، نیروگاه‌ها و صنایع غذایی کاربرد دارند. این شیرها به دلیل توانایی کنترل دقیق جریان و مقاومت بالا در برابر فشار و دما، یکی از انتخاب‌های اصلی در سیستم‌های لوله‌کشی و انتقال مایعات هستند. استفاده از شیر پروانه ای، نه تنها بهره‌وری سیستم را افزایش می‌دهد، بلکه به کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های عملیاتی نیز کمک می‌کند.
عملکرد شیر پروانه ای
- فرمان حرکت: با چرخاندن اهرم یا محرک الکتریکی/پنوماتیکی، به محور شیر نیرو وارد می‌شود.
- چرخش پروانه: محور شیر به پروانه متصل است و با چرخش آن، پروانه نیز در محوطه‌ی داخلی شیر به دور خود می‌چرخد.
- کنترل جریان: در حالت کاملا باز، پروانه از مسیر جریان سیال کنار رفته و سیال به طور کامل عبور می‌کند. با چرخش تدریجی پروانه، سطح مقطع عبور سیال کاهش یافته و جریان کنترل می‌شود. در نهایت، در حالت کاملا بسته، پروانه عمود بر جریان قرار گرفته و مسیر سیال به طور کامل مسدود می‌شود.
مطالب مفید پیشنهادی: انواع شیر پروانه ای + قیمت
اجزای تشکیل دهنده شیرپروانه ای
اجزای اصلی این نوع شیر عبارت است از: بدنه، مهر و موم، دیسک و ساقه. شیرهای مدل پروانه ای، دارای یک نوع دیسک در مرکز لوله بوده و یک ساقه دارد که به یک محرک یا دستگیره در ناحیه بیرونی شیر متصل است. هنگامی که شیر بسته باشد، دیسک به صورت عمود بر جریان خواهد بود و به وسیله نشیمنگاه آب‌بندی می‌شود. ساقه هم به وسیله اورینگ در داخل شیر مهر و موم خواهد شد. وقتی که دستگیره را به اندازه ۹۰ درجه بچرخانید، سوپاپ به عقب رفته و شیر باز می‌شود.
نحوه متصل کردن شیر پروانه ای
شیرآلات پروانه‌ای را می‌توان با روش‌های زیادی به سیستم لوله کشی متصل کرد که عبارت است از:
به سبک ویفر
شیر پروانه‌ای ویفری، مقرون به صرفه‌ترین نوع از شیرآلات بوده و بین دو فلنج لوله قرار می‌گیرد. این روش برای آب‌بندی در برابر فشار‌های دیفرانسیل دو جهته و جلوگیری از جریان برگشت طراحی شده است.
به روش لوگ
شیرآلات در این روش، درج‌های لوگ را در خارج از بدنه خود دارند. در این روش امکان قطع کردن اتصال یک طرفه، بدون تاثیر بر روی طرف دیگر انجام خواهد شد.
روش فعال سازی
شیر پروانه‌ای را می‌توان به صورت دستی توسط دستگیره‌ها و چرخ دنده‌ها یا به صورت خودکار توسط جریان الکتریکی، پنوماتیک، هیدرولیک کنترل کرد. در این روش امکان چرخش دیسک در همه موقعیت‌ها و در تمام جهات برای باز و بسته کردن جریان فراهم می‌شود.
کاربرد شیر پروانه ای
این مدل شیرها در انواع صنایع، دارای کاربرد‌های فراوانی خواهند بود. از شیرآلات پروانه‌ای می‌توان در صنایع داروسازی، شیمیایی، نفت، مواد غذایی، آب، تصفیه فاضلاب، حفاظت در برابر خطرات آتش، گاز، منتقل کردن انواع سوخت و … استفاده کرد. این نوع شیرآلات در اندازه‌های بسیار بزرگ هم طراحی و ساخته می‌شوند، که برای مواقعی که افراد قصد دارند مایعات با حجم‌های فوق العاده زیاد و انواع جامدات با فشار پایین را منتقل کنند، بسیار کاربردی خواهد بود.
سخن پایانی
انواع شیر پروانه ای در بازار موجود می‌باشد که عملکرد شیر پروانه‌ای بسیار ساده و آسانی نسبت به سایر شیرآلات دیگر دارند. چرخش ۹۰ درجه دستگیره این مدل شیر، باعث باز و بسته شدن جریان مواد خواهد شد. در شیرآلات مدل پروانه‌ای که در اندازه‌های بزرگ طراحی می‌شوند، معمولا مجهز به یک عدد چرخ دنده هستند که چرخ دستی توسط این چرخ دنده‌ها به ساقه متصل می‌شود و کارکرد شیر آسان‌تر خواهد شد. این نوع شیرآلات را به راحتی می‌توانید از وبسایت راد پایپ با قیمت مناسب خریداری کنید.
