مقدمه
یکی از شیر‌هایی که امروزه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، شیر دیافراگمی می‌باشد.این مدل از شیر‌ها حرکتی خطی دارند.از این شیر‌ها معمولا برای قطع و وصل کردن جریان سیالاتی مانند آب استفاده می‌شود.
شیر دیافراگمی:
دلیلی که نام این مدل از شیر‌ها را دیافراگمی گذاشته اند،انعطاف پذیری آن‌ها در باز و بسته کردن جریان آب است.این مدل از شیر‌ها به دلیل ساختار منحصر به فردی که دارند مقدار نشتی بسیار کم و نزدیک به صفری دارند به همین دلیل علاوه بر آب،برای کنترل سیالات خورنده شیمیایی،ذرات جامد،مواد رادیواکتیوی و آلودگی ها از آن‌ها استفاده می‌شود.ساختار این شیر به گونه ای است که،اجزا و تجهیزات درون شیر به هیچ عنوان در معرض آلودگی و مواد خورنده داخل لوله قرار نمی‌گیرند و این مواد می توانند به بدون این که در درون لوله گیر کنند،از لوله عبور کنند.
استمی که در این مدل از شیر‌ها به کار رفته است،حالت چرخشی ندارد.شیر دیافراگمی دارای دو نوع استم آشکار و پنهان می‌باشد.این دومدل استم در واقع با هم تفاوت چندانی ندارند.تفاوت این دو در استم آشکار است که درون آن یک استم بلند تر وجود دارد که از داخل اهرم شیر بالا می‌آید و بعد پنهان می‌شود.از این نوع شیر‌ها حتی در خلاء هم می‌توان استفاده کرد.
همانطور که در بالا گفته شد از این مدل شیر‌ها می توان در صنایع مختلف استفاده کرد اما بیشترین استفاده از این شیر‌ها برای مواد خطرناک و سمی می‌باشد.اگر در هنگام استفاده،این شیر‌ها دچار خرابی ناگهانی شد،باید دقت داشته باشید که مواد سمی به خارج از شیر نفوذ نکند.اگر سیالی که درون این شیر‌ها قرار دارد خطرناک باشد،باید قبل از استفاده از این مدل شیر‌ها،سیستمی را فراهم کنید که قابلیت کنترل از راه دور را داشته باشد.
عملکرد شیر دیافراگمی:
این مدل از شیر‌ها دارای دیسکی هستند که به آن دیسک ارتجاعی می گویند.این دیسک به یک کمپرسور مجهز است که وظیفه بالا و پایین بردن دیسک را بر عهده دارد.این کمپرسور با استم بالا و پایین می‌رود و در این حال دیسک نیز هم جهت با آن بالا و پایین می‌رود.هنگامی که این کمپرسور پایین می‌آید،دیسک به کف شیر دیافراگمی می چسبد و باعث قطع شدن جریان سیال می‌شود.
این مدل از شیر‌ها چرخشی 90 درجه دارند و با این چرخش از حالت کاملا باز به حالت کاملا بسته تغییر حالت می‌دهند.
جنس دیافراگم:
این مدل از شیر‌ها می توانند ز مواد مختلفی ساخته شوند،عمر یک شیر به عواملی مانند فشار و دمای سیال داخل آن بستگی دارد.
برخی از دیافراگم‌های این شیر ها از مواد الاستومری ساخته می‌شوند.این مواد مقاومت بسیار بالایی در برابر مواد شیمیایی خطرناک با دمای بالا دارند.با توجه به موارد ذکر شده در بالا،اگر این شیر‌ها در معرض موادی با دما و فشار بالا قرار بگیرند ممکن از تخریب شوند و از بین بروند برای جلوگیری از این موضوع بهتر است قبل از خریدن این شیر‌ها،با شرکت سازنده آن مشورت کنید.اما به طور کلی مواد الاستومری در دمای پایین 65 درجه،عملکرد خوبی دارند و ممکن است در دمای بالاتر از آن دچار مشکل شوند.
مزایا و معایب:
شیر دیافراگمی هم مانند تمامی شیر‌های دیگر موجود در بازار از مزایا و معایبی برخوردار است.
مزایا
1- امکان استفاده برای تمامی سیالات سمی
2- این مدل از شیر‌ها به هیچگونه آب بندی احتیاج ندارند
3- تلاطم کمتری نسبت به مدل‌های دیگر شیر در آب به وجو می‌آورد
4- تعمیرات و تعویض قطعات در این شیر‌ها بسیار سریع و راحت انجام می‌شود
5- این مدل از شیر‌ها هم می توانند به صورت افقی در خط لوله نصب شوند و هم به صورت عمودی
معایب
1- در این مدل از شیر‌ها افت فشار زیادی وجود دارد
2- از این مدل شیر‌ها نمی‌توان در دما و فشار بالا استفاده کرد زیرا امکان خراب شدن آن در این شرایط بسیار زیاد است
انواع شیر دیافراگمی:
این شیر‌ها از دو نوع تشکیل شده‌اند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.
شیر دیافراگمی زینی:
اغلب شیر‌های موجود در بازار برای تنظیم فشار سیالات مورد استفاده قرار می‌گیرند،اما از این مدل که به شیر زینی معروف اس برای تنظیم دبی آب استفاده می‌شود.این مدل از شیر‌ها هم معایبی دارد.در سیالات پر فشار نمی‌توان از این مدل شیر ها استفاده کرد.
برای این که فشار زیادی به دیافراگم این شیر‌ها وارد نشود،در قسمت انتهایی این شیر‌ها یک برآمدگی وجود دارد.این برآمدگی باعث می شود که دیافراگم در هنگام بسته شدن،کمترین کشیدگی را داشته باشد.این شیر‌ها به دلیل ساختار خاصی که دارند،بیشتر عمر می‌کنند.باید به این موضوع توجه شود که هنگام عبور سیالات دوغابی از شیر دیافراگمی امکان لخته شدن در این شیر‌ها وجود دارد.
شیر دیافراگمی صاف:
در این مدل از شیر‌ها،در خلاف مدل قبلی،هیچگونه انحنایی در انتهای شیر وجود ندارد و کف آن کاملا صاف می‌باشد.در این صورت دیافراگم این مدل از شیر‌ها در هنگام بسته شدن،فشار بسیار زیادی را تحمل می‌کنند.این شیر‌ها برای مواردی که فشار دبی آب زیاد باشد مورد استفاده قرار می‌گیرند.همچنین این شیر‌ها به دلیل کفی صافی که دارند برای سیالات دوغابی نیز مناسب تر هستند و از رسوب کردن و لخته شدن مواد در کف شیر جلوگیری می‌کنند.همچنین در مواردی که نیاز باشد شیر شست و شو شود،به شما پیشنهاد می‌کنیم که از این شیر‌ها استفاده کنید زیرا تمیز کردن این شیر بسیار آسان تر می‌باشد.
مطلب آخر:
همانطور که در بالا به آن اشاره شد این شیر‌ها در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند و کاربرد‌های متنوعی در صنایع دارند.شیر دیافراگمی در صنایعی مانند صنایع غذایی،دارویی،نفت و صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند.همچنین مقاومت بسیار بالای آن‌ها در برابر مواد سمی باعث شده است که بیشتر صنایع برای رفع نیاز های خود از این شیر‌ها استفاده کنند.
قبل از خریدن این محصولات باید به نوع نیاز خودتان نیز دقت کنید.مثلا برای سیالاتی که حالت دوغابی دارند،همانطور که در بالا گفته شد،نوع صاف شیر دیافراگمی بسیار مناسب‌تر می‌باشد.اما اگر فشار جریان سیال کم باشد بهترین گزینه،شیر زینی است.
محصولات مرتبط :
- شیر دیافراگمی SAUNDERS یا دیافراگم ولو
- شیر دیافراگمی GENEBRE یا دیافراگم ولو خنبره
- شیر دیافراگمی استنلس استیل یا دیافراگم استیل
مقالات مرتبط :
