لوله‌ها معمولا از جنس فولاد ساخته می‌شوند و در صنعت کاربرد بسیاری دارند. به طور کلی می‌توان گفت که لوله‌های فولادی که توخالی هستند به صورت درز دار یا بدون درز تولید می‌شوند که مهم‌ترین کاربرد آن‌ها در انتقال سیالات می‌باشد. اتصالات لوله‌های صنعتی به شکل‌های مختلف می‌باشد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
جنس لوله‌های صنعتی
لوله‌های صنعتی از جنس فلز می‌باشند؛ اما از انواع آلیاژها می‌توانیم در لوله‌های صنعتی استفاده کنیم. به طور کلی لوله‌ها صنعتی در انتقال سیال‌ها نقش موثری دارند. فشار و دمای موجود در جنس لوله‌ها تاثیر بسیاری می‌گذارد برای همین لوله‌ها را از فلز می‌سازند تا در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم باشد. اتصالات لوله‌های صنعتی به طول و عرضی که باید طی کنند نیز بستگی دارد مثلا اگر بخواهید یک واحد کوچک زیر زمینی را لوله کشی کنید به لوله‌های کمی نیاز دارید و برعکس اگر بخواهید در یک پروژه بزرگی سرمایه‌گذاری کنید به لوله‌های صنعتی بیشتری نیاز دارد.
تفاوت لوله‌های صنعتی با پروفیل
درز
یکی از بارزترین تفاوت لوله‌های صنعتی با پروفیل در شکل درز آن‌ها می‌باشد؛ لوله‌های صنعتی می‌توانند درزدار یا بدون درز باشند؛ اما لوله‌های پروفیل حتماً باید درز دار باشند در غیر این صورت نمی‌توانند به درستی وظیفه خود را در انتقال سیالات انجام دهند. اتصالات لوله‌های صنعتی در هر بخش از صنعت متفاوت می‌باشد.
ضخامت
ضخامت یکی از عواملی می‌باشد که در لوله‌های صنعتی به آن بسیار اهمیت می‌دهند. در ابتدا برای ضخامت لوله ها، آن‌ها را کدگذاری می‌کردند اما با پیشرفت تکنولوژی، طراحی ضخامت‌های مختلف پیشرفت چشمگیری داشت که به جای کد اسم رده بینابین را به خود گرفتند مثل لوله‌های صنعتی رده ۴۰ و لوله‌های صنعتی رده ۲۰. رده‌بندی لوله‌ها را با sch نشان می‌دهند. اتصالات لوله‌های صنعتی به جنس لوله نیز بستگی دارد. لوله‌های پروفیل شکل، به صورت رده وجود ندارند و ضخامت آن‌ها باید بین ۲ تا ۸ میلی‌متر می‌باشند.
کاربرد
از لوله‌های پروفیل شکل در ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. لوله‌های داربستی، لوله‌های ستونی صنعتی و لوله‌های گلخانه‌ای از این لوله‌های می‌باشند.
آشنایی با انواع اتصالات فولادی لوله
اتصالات فولادی لوله از انواع مختلفی از فولاد ساخته می‌شوند مانند فولاد گالوانیزه که به منظور محافظت از فولاد در برابر زنگ زدگی و خوردگی یک لایه فولاد روی آن را از طریق یک فرآیند شیمیایی می‌پوشاند؛ فولاد گالوانیزه در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاومت می‌کند و برای ساخت اتصالات لوله بسیار انتخاب مناسبی است. همچنین فولاد گالوانیزه باعث افزایش طول عمر اتصالات لوله می‌شود. اتصالات ساخته شده از این جنس در اندازه‌های استاندارد از ۸ میلی‌متر تا ۱۵۰ میلی‌متر موجود است. معمولاً از لوله بدون درز، فورجینگ، میله نورد یا لوله جوشی با رعایت برخی استانداردهای خاص تولید می‌شود. آن‌ها معمولاً برای انواع لوله کشی داخل ساختمان می‌باشد. همچنین در خطوط آبرسانی استفاده شده اما در خطوط لوله گاز استفاده نمی‌شوند.
فولاد کربنی بسیار بادوام‌تر و قوی‌تر از سایر انواع فولاد است که آن را برای ساخت اتصالات فولادی لوله مناسب می‌کند. معمولاً آن را عنوان فولاد کربنی ساده نیز می‌شناسند؛ این کربن یک فلزی چکش خوار و بر پایه آهن است که عمدتاً حاوی کربن و مقادیر کمی منگنز و سایر عناصر است. این فولاد تحت فرآیندهای مختلفی قرار می‌گیرد و می‌تواند به شکل ریخته‌گری به اشکال مختلف آسیاب شود که از آن قطعات آهنگری، مهر زنی، ماشینکاری یا شکل‌های دیگر شکل می‌گیرد. کربن اصلی‌ترین عنصر سخت‌کننده و تقویت کننده موجود در فولاد است که حداکثر سختی و استحکام را ارائه می‌دهد.
آشنایی با اتصالات لوله استیل و انواع آن
اتصالات لوله استیل انواع مختلفی وجود دارد که هر کدام کاربردی دارد و بنا به استفاده‌ای که از آن می‌شود آن را طراحی می‌کنند و این را هم باید بدانید که اتصالات نقش خیلی مهمی در صنعت دارند. جنس استیل به خاطر اینکه ضد رسوب است و مقاومت زیادی در برابر آتش و آب دارد و وزن بالایی را تحمل می‌کند و قابل بازیافت هم می‌باشد، به همین دلیل بسیار کاربردی هستند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان تغییر جهت، تغییر قطر خط لوله و شاخه‌گذاری در لوله کشی ذکر کرد.
انواع اتصالات لوله استیل
- اتصالات جوشی استیل
- اتصالات سوکت ولد
- اتصالات رزوه‌ای
اتصالات لوله سفید و انواع آن
امروزه در همه‌ی ساختمان‌ها از لوله‌ها و اتصالات لوله مختلف آن برای هدایت جریان آب یا گاز استفاده می‌شود. لوله‌هایی که برای هدایت جریان گاز مورد استفاده قرار میگیرند، اغلب از جنس فولاد تولید می‌شوند. لوله‌هایی که برای سیستم پکیج و شوفاژ استفاده می‌شوند نیز از نوع لوله‌های پنج لایه هستند. همچنین برای سایر موارد، از جمله عبور سیم‌ها نیز از لوله‌های مختلف استفاده می‌شود. در گذشته برای لوله کشی تاسیسات ساختمان از لوله‌های گالوانیزه استفاده می‌شد که در حال حاضر استفاده از آن‌ها در ساختمان منسوخ شده است و به جای آن از اتصالات لوله سفید برای انجام این کار بهره گرفته می‌شود.
لوله سفید در واقع همان لوله پلی پروپیلن است که در لفظ عام با عنوان لوله سفید شناخته می‌شود. همه‌ی انواع لوله‌ها برای این که در ساختمان به کار گرفته شوند، نیازمند اتصال به یکدیگر و در نهایت اتصال به منبع اصلی برای ایجاد جریان آب هستند. ابعاد اتصالات لوله مهم است و استانداردهای اندازه گیری وجود دارد که باید رعایت شود. این نوع از لوله نیازمند اتصالات خاص خود است که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت.
اتواع اتصالات لوله سفید
- اتصالات لوله سفید قیچی pvc
- اتصالات کراس
- اتصالات آرنج
چگونگی اتصال لوله
اتصالات لوله‌های صنعتی به سه روش انجام می‌شود که در پایین آن‌ها را می‌بیند:
اتصال جوشکاری
در این اتصال دو قسمت مشخص شده باید به یک دیگر جوش داده شوند، اتصال دادن این دو قسمت به این شکل است که رو به روی یک دیگر قرار میگیرند و جوشکار آن‌ها را جوش می‌دهد. اما قبل از اینکه جوشکاری را آغاز کنید باید مراحلی را طی کنید. اولین مرحله آن است که سر لوله‌ها را تمیز کنید و مرحله بعدی سر لوله اصلاح باید bevel شود.
اتصال نری مادگی یا سوکتی
این اتصال بین لوله و دیگر اجزاء‌ها مورد شکل می‌گیرد، این اتصال به این شکل می‌باشد که بخشی از لوله را درون قطعه مورد نظر قرار می‌دهند و آن را جوش می‌دهند. اتصال نری مادگی نمی‌تواند برای لوله‌های بزرگ با اجزای بزرگ باشد زیرا توان جوش دادن آن‌ها را ندارد. اتصالات لوله‌های صنعتی به سه شکل می‌باشد که هر یک از آن‌ها در بخش‌های مربوط به خود فعالیت می‌کنند.
اتصال دنده ای
این نوع اتصال برای جوش دادن همه وسایل به کار می‌رود مثل اتصال لوله‌های ساختمانی، لوله‌های گاز، لوله‌های گلخانه‌ای و غیره. می‌توان گفت که بیش‌ترین اتصالی که این دنده‌ها دارد در آبرسانی دیده می‌شود، اگر فشار آب پایین باشد با نوار تفلون با چسب‌های مخصوص به آب اتصال صورت می‌گیرد اگر فشار بالا باشد از یک جوش ظریف برای آب‌بندی استفاده می‌کنند.
ویژگی‌های لوله فولادی
برای تهیه لوله فولادی از آلیاژهای آهن و دیگر فلزها همچون منگنز و آلومینیوم استفاده می‌شود. این لوله‌ها به دلیل ساختار خود استحکام و عمری مناسبی دارند و نسبت به لوله‌هایی که از آهن ساخته می‌شوند، بسیار بادوام‌تر هستند. در طول سال‌های متمادی که از این لوله‌ها در مصارف مختلف استفاده می‌شود، عمر تقریبی این لوله‌ها را ۲۵ تا ۵۰ سال تخمین زده‌اند.
فلز روی که برای روکش این نوع لوله‌ها استفاده می‌شود، پس از مدتی که در معرض آب و مایعات قرار می‌گیرد به مرور پوسیده شده و از بین می‌رود و خطوط لوله نیازمند بازدید و در صورت لزوم تعویض خواهند بود.
لوله‌های فولادی نیز خود به چند نوع تقسیم می‌شوند.
- کربن استیل (Carbon Steel)
- آلیاژی (Alloy Steel)
- استیل ضد زنگ (Stainless Steel)
هر کدام از انواع ذکر شده لوله فولادی استفاده‌های متفاوتی دارند؛ به عنوان مثال از کربن استیل در لوله‌های گاز استفاده می‌شود.
کاربردهای لوله فولادی
لوله فولادی در صنایع بسیار متنوعی مورد استفاده قرار میگیرند از جمله: لوازم‌خانگی، خودروسازی و موتورسیکلت، لوله گاز، لوله بویلر در سیستم‌های تصفیه آب، کشتی‌سازی، بنادر، داربست‌ها، کشاورزی، معدن، صنایع هواپیمایی، لوله رادیاتورهای منازل و ادارات، مشعل، صنایع مبلمان و بسیاری از صنایع دیگر. مهم‌ترین استفاده این لوله‌ها، صنایع صنعتی و پالایشگاهی می‌باشد.
سطح بیرونی لوله‌های فولادی به دلیل استیل بودن آن بسیار زیبا هستند؛ از این رو در سازه‌های فلزی در محل‌های پرتردد مانند ایستگاه‌های اتوبوس و قطار، پل روگذر عابر پیاده و سالن‌های انتظار پایانه‌ها، از لوله‌های فولادی استفاده می‌شود. سایز لوله فولادی نیز با در نظر داشتن محل استفاده آن متغیر است و متناسب با صنایع تولید می‌گردد.
مشخصات فنی اتصالات لوله
افت فشار از طریق قوس و اتصالات می‌تواند قابل توجه یا ناچیز باشد. در بلندمدت این موارد به طور کلی زیان جزئی به وجود می‌آورد. برای سیستم‌هایی که دارای حداقل مقدار لوله مستقیم هستند، این قطرات نقش اصلی را ایفا می‌کنند. مهندسان خط لوله اغلب طول معادلی را برای هر جزء در سیستم تعریف و محاسبه می‌کنند؛ چنین اطلاعاتی را می‌توان از مراجع مهندسی یا از خود سازنده‌ها بگیرید.
هنگام خرید عمده اتصالات‌فولادی‌لوله، همیشه باید درجه فولاد مورد استفاده را در نظر بگیرید گریدهای فولاد بسته به کاربرد متفاوت است. اتصالات باید توسط سازمان‌های استاندارد رتبه‌بندی شوند. قطر داخلی اتصالات نیز باید بررسی شود تا متناسب با یک کاربرد خاص باشد.
ویژگی‌های اتصالات لوله
ابعاد اتصالات لوله مهم است و استانداردهایی برای آن وجود دارد که باید رعایت شود. اکثر لوله ها، با دهانه‌هایی در اندازه یکسان در هر دو انتهای لوله طراحی می‌شوند. این در حالی است که برخی از انواع اتصالات فولادی لوله، در دهانه‌هایی با اندازه‌های مختلف ارائه می‌شوند. آن‌ها به عنوان انتقال از یک لوله به اندازه دیگر عمل می‌کنند.
کاربردی‌ترین اتصالات
در اینجا انواع اتصالات معرفی شده‌اند که هر یک دارای ساختار متفاوت و کاربرد متنوع هستند.
اتصالات سه راهی
سه راهی برای اتصال سه قطعه لوله استفاده می‌شود مانند سه راه مانیسمان بنکن. سه راهی‌ها می‌توانند یک ورودی و دو خروجی در زوایای ۹۰ درجه به شکل «T» داشته باشند و برای تقسیم یک خط تغذیه استفاده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند دو خط را در یک خروجی ترکیب کنند. انواع اتصالات لوله به شکل سه راهی را در محل اتصال خطوط تامین آب آشامیدنی می‌توان دید.
اتصالات لوله متقاطع
کراس‌ها یا اتصالات متقاطع، دارای چهار دهانه هستند. آن‌ها شامل یک ورودی و سه خروجی یا سه ورودی و یک خروجی بسته به نیاز لوله کشی می‌باشند. این اتصالات چهار طرفه، کمتر رایج است و در برخی از کاربردهای آبیاری و بارانی استفاده می‌شود.
اتصالات زانویی
اتصالات زانویی، جهت جریان بین دو لوله را تغییر می‌دهد. لوله‌های معمولی دارای خمیدگی‌های ۹۰.۶۰، ۴۵ و ۲۲ درجه و نیم هستند. در انواع اتصالات لوله، زانویی‌ها برای چرخش مسیر لوله کشی استفاده می‌شوند. آن‌ها را می‌توان به یکدیگر متصل کرد تا در اطراف موانع در مسیر لوله حرکت کنند. یکی از این نمونه اتصالات زانو مانیسمان بنکن می‌باشد.
اتصالات کوپلینگ
اتصالات کوپلینگ، برای اتصال دائمی دو لوله به کار می‌روند. آن‌ها معمولاً به صورت دائمی از قسمت بیرونی دو لوله نصب می‌شوند. یک کوپلینگ می‌تواند یک کاهنده یا کوپلینگ کاهش دهنده باشد، به این معنی که با اتصال یک لوله بزرگتر به اندازه کوچکتر، جریان را کاهش می‌دهد.
از سویی دیگر، آداپتورها هنگام اتصال دو لوله استفاده شده و در اشکال متفاوتی در انواع اتصالات مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان مثال، یک آداپتور می‌تواند در انتهای یک لوله ساده نصب شود، تا امکان اتصال رزوه‌ای را در طرف دیگر فراهم کند.
انواع اتصالات لوله بوش
بوش‌ها که گاهی به آن‌ها بوش کاهنده می‌گویند، برای اتصال دو لوله با اندازه‌های مختلف استفاده می‌شود. در این جا، بخش بزرگتر بوش، درون لوله با اندازه بزرگتر قرار می‌گیرد. در نهایت بخش کوچکتر لوله، به انتهای بوشینگ با قطر کمتر وارد می‌شود.
اتصالات تله در لوله کشی
تله‌ها فرورفتگی‌ها یا خمیدگی‌های افقی در لوله‌ها هستند که در زیر سینک‌های آشپزخانه و حمام یافت می‌شوند. آن‌ها به شکل یو یا پی می‌باشند و دو هدف را دنبال می‌کنند. در این شکل از انواع اتصالات لوله، ابتدا، تخلیه آب در قوس محبوس می‌شود تا مانعی ایجاد نماید که از ورود گازهای فاضلاب به داخل خانه جلوگیری می‌کند.
انواع اتصالات در لوله فلنج
فلنج، اتصالی صاف و گرد است که با پیچ و مهره یا گیره، مهر و موم محکمی ایجاد می‌کند. زمانی که لوله‌ها از دیوارها، سقف‌ها و کف عبور می‌کنند، استفاده می‌شوند.
اتصالات درپوش
درپوش‌ها در میان انواع اتصالات لوله، به عنوان یک کلاهک روی انتهای لوله قرار میگیرند تا جریان آب یا گاز را متوقف کنند. این اتصالات را می‌توان برای نقطه پایان دائمی لوله استفاده کرد. یا به طور موقت برای قطع منبع در طول پروژه لوله کشی مورد استفاده قرار داد.
اتصالات دوشاخه
دوشاخه‌هایی که در انتهای لوله برای مهر و موم کردن دهانه استفاده می‌شود، شبیه درپوش هستند. تفاوت در این است که یک دوشاخه در دهانه لوله رزوه دار قرار می‌گیرد تا مهر و موم شود در حالی که درپوش‌ها روی دهانه قرار میگیرند. آن‌ها در میان انواع اتصالات، در مکان‌های پاکسازی سیستم‌های فاضلاب یافت می‌شوند.
معرفی انواع اتصالات لوله
انواع اتصالات لوله را میتوانید در قسمت پایین مشاهده فرمایید
اتصال‌های مغزی
مغزی یک قطعه فوق‌العاده کاربردی است که اگر بخواهیم از لحاظ شکل ظاهری آن را بررسی کنیم، باید گفت که دو طرف آن دارای شیارهای هم اندازه‌ای است و برای ارتباط دو اتصال از آن استفاده می‌شود.
قطعات بوشن
بوشن یک قطعه استوانه‌ای شکل است که برای وصل کردن لوله‌ها به وفور از آن استفاده می‌کنند و کاربرد زیادی دارد. جنس این قطعه معمولا یا از PVC و یا از فلز برنج است. این قطعه هم مانند سایر قطعات، باعث اتصالات لوله می‌شود و از آن برای کارهای مختلفی از جمله لوله‌کشی آب سرد استفاده می‌کنند. بوشن‌ها از نظر قیمت با یکدیگر متفاوت هستند و طبیعتا قطعات باکیفیت از قیمت بالاتری برخوردار می‌باشند.
اتصالات زانویی
زانویی‌ها که یکی از معروف‌ترین قطعات هستند و تقریبا همه ما آن‌ها را می‌شناسیم، کاربرد زیادی نیز دارند و به دلیل شکل ظاهری خاص به قطعه زانویی معروف شدند. برای انجام اتصالات لوله وقتی می‌خواهید دو لوله که قطر مساوی دارند را به یکدیگر متصل کنید. باید از اتصالات زانویی استفاده کرد. معمولا برای لوله‌های گاز، این نوع اتصال را انتخاب می‌کنند که موجب تغییر جهت جریان گازها نیز می‌شود. در تصویر زیر یک نمونه از قطعات زانویی را می‌بینید.
اتصالات فلنجی
اگر به دنبال یک قطعه فولادی هستید تا لوله را به لرزه‌گیر و شیرآلات متصل کند، حتما باید با اتصال‌های فلنجی آشنا شوید. فلنج‌ها جزو محبوب‌ترین قطعات در اتصالات لوله به شمار می‌آیند و این محبوبیت یک دلیل مهم دارد. وقتی می‌خواهید دو لوله را با قطعه‌ای به غیر از فلنج به یکدیگر متصل کنید، برای جدا کردن آن حتما به جوشکاری احتیاج دارید. اما فلنج علاوه بر استحکامی که دارد این امکان را ایجاد می‌کند تا شما هر وقت اراده کردید با پیچ و مهره لوله‌ها را از یکدیگر جدا کنید و به حالت قبلی برگردانید. فلنج‌ها می‌توانند لوله را به خوبی به مخازن، پمپ‌ها، کمپرسورها و… متصل کنند.
اتصال سه راهی
برای انتقال آب به قسمت‌های مختلف از این نوع اتصالات لوله استفاده می‌کنند که کاربرد زیادی دارد. البته اتصالاتی که مخصوص انتقال آب هستند انواع زیادی دارند اما می‌توان گفت بهترین و کاربردی‌ترین آن‌ها، همین اتصال سه راهی است.
اتصالات فولادی
برای نصب این اتصال باید دقت زیادی به خرج داد تا به لوله‌هایی که قرار است به هم متصل شوند، هیچ آسیبی وارد نشود. همانطور که از اسم این اتصال هم پیدا است، معمولا برای وصل کردن لوله‌های فولادی به یکدیگر از آن استفاده می‌کنند. اتصالات لوله‌ای فولادی از استحکام بالایی برخوردارند.
با پیشرفت تکنولوژی، قطعات جدیدی به بازار آمده‌اند که استفاده از آن‌ها می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد. مثلا در بعضی مغازه‌ها قطعاتی را مشاهده می‌کنیم که از پلی اتیلن ساخته شدند و به همین دلیل وزن بسیار سبکی دارند و رسوب کمتری را به خود جذب می‌کنند. با انتخاب قطعات پلی اتیلن، پولِتان را به پول داده‌اید و یک قطعه باکیفیت خواهید داشت.
سخن پایانی
لوله‌هایی که در صنعت وجود دارند کاربرد زیادی دارند به همین دلیل باید اتصالی درست داشته باشند. اتصالات لوله‌های صنعتی به سه شکل می‌باشند که هر یک از آن‌ها یک بخش خاصی را جوش می‌دهد. شما میتوانید انواع اتصالات صنعتی و غیرصنعتی را با بهترین قیمت از وبسایت راد پایپ تهیه کنید.
