انواع مختلفی از شیرهای صنعتی وجود دارند که کارهای بیشماری از جمله جداسازی تا تنظیم جریان را در صنایع مختلف انجام می دهند. از شیرهای توپی و گلوبی در صنعت برق و از شیرهای پروانه ای در فراوری های دارویی استفاده می شود. در حالی که همه انواع شیرآلات صنعتی کارایی مشابهی دارند؛ در عین حال دارای تفاوت های اعجاب آوری نیز هستند.

شیر گلوب یا شیر کروی

شیر گلوب با حرکت رفت و برگشتی دیسک یا دو شاخه عمل می کند. دیسک یا دوشاخه به سمت نشیمنگاه شیر حرکت می کند یا از آن دور می شود که در نتیجه جریان سیال را متوقف می کند یا به مایع اجازه می دهد که جریان پیدا کند. دیسک یا دو شاخه بر روی نشیمنگاه سوپاپ یا دریچه قرار می گیرد. افت فشار در این شیر که نوعی از انواع شیرآلات صنعتی است، زیاد است. سوپاپ یا دریچه را می توان به صورت دستی و یا با برق به صورت خودکار فعال کرد. شیرهای گلوب از سایز ۱۲ میلی متر به بالا در دسترس هستند و آستانه تحمل دمایی آن ها ۵۵۰ درجه سانتی گراد است. جنس موادی که برای ساخت این شیرها به کار می روند، فولاد کربنی، فولاد زنگ نزن، چدن، برنج و سایر آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی است.

شیر دروازه ای

این شیر با عملکرد رفت و برگشتی دیسک، در بدنه خود عمل می کند؛ همچنین می تواند یک دیسک یا دو دیسک داشته باشد.
شیرهای دروازه ای در قطر هایی با اندازه مختلف از ۱۲ میلی متر تا ۳۰۰ میلی متر و حتی بیشتر در دسترس هستند. شیر دروازه ای سبک وزن، اقتصادی و دارای افت فشار کم است. شیر دروازه ای نوعی شیر پر کاربرد در صنایع شیمیایی است؛ زیرا  امکان کنترل دقیق جریان را به ما می دهد. شیر دروازه ای می تواند تا دمای ۶۷۵ درجه سانتی گراد را تحمل کند. جنس این نوع شیر از فولاد کربن، فولاد زنگ نزن، چدن ، برنز،  آلیاژهای نیکل و … می تواند باشد.

شیر توپی

شیر توپی دارای توپی یا پلاگین کروی شکل است که توپی داخل آن یک عنصر کنترل کننده می باشد. این شیرها دارای نشیمنگاه هایی ساخته شده از مواد نرم هستند.  این شیر ها کنترل جریان خوبی را به ما ارائه می دهند. شیر توپی از یک کره دو طرفه تشکیل شده است و توپ بین نشیمنگاه های آن انعطاف پذیر می چرخد.  این شیر جمع و جور است و نیاز به نگهداری کم دارد و بدون روغن کاری است.

با چرخاندن نود درجه توپی، می توان دریچه را بسته یا باز کرد. این شیر در قطر هایی به اندازه ۶ میلی متر تا ۹۰۰ میلی متر در دسترس است. می توان از آن برای فشارهای تا ۵۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و حداکثر دمای ۳۰۰ درجه سانتی گراد استفاده کرد.

شیر پروانه ای

در شیر پروانه ای جزء کنترل کننده، دیسکی به نام تیغه یا پره است که در جهت افقی یا عمودی می چرخد و به سیال اجازه جریان می دهد. شیر پروانه ای اقتصادی است و نصب آن آسان است و اجازه نمی دهد که مواد جامد رسوب کنند. عملکرد این شیر می تواند دستی، برقی و یا به صورت کاملا اتوماتیک باشد.

 شیر پروانه ای می تواند تا فشارهای۸۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع دوام بیاورد. تیغه شیر پروانه ای می تواند از لاستیک، نئوپرن، پلی اتیلن کلرو سولفونه شده و … ساخته شود.

شیر دیافراگمی

 قسمت های اصلی شیر دیافراگمی عبارتند از: بدنه، درپوش و دیافراگم انعطاف پذیر. شیر های دیافراگمی به صورت زیر دسته بندی می شوند: ۱. نوع سرریز و ۲. نوع مستقیم.

در شیر دیافراگمی نوع سرریز نیروی رانش نسبتاً کم است. این باعث طول عمر بیشتر دیافراگم می شود. معمولاً از شیر دیافراگمی سرریز که نوعی از انواع شیرآلات صنعتی است، استفاده بیشتری می شود. شیر دیافراگمی مستقیم برای جابجایی دوغاب ها، مایعات چسبناک، سوسپانسیون ها مناسب است. دیافراگم معمولا از لاستیک و نئوپرین ساخته می شود.  این شیر از اندازه های ۳ میلی متر تا ۶۰۰ میلی متر در دسترس است. می توان از آن تا فشار ۲۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و  تا دمای۲۲۰درجه سانتی گراد استفاده کرد.  مواد ساخت و ساز برای شیر دیافراگمی می توانند چدن، فولاد ضد زنگ و آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی باشند.

سخن پایانی

انواع شیرآلات صنعتی در قیمت ها و سایز های متفاوت موجود هستند. این شیرها نقش بسزایی در صنایع گوناگون ایفا می کنند. تقریبا هرجا سخن از جریان