یکی از انواع شیرآلات صنعتی که با هدف قطع جریان و یا در برخی موارد برای تنظیم جریان مورد استفاده قرار می گیرد، شیر پروانه ای یا باترفلای ولو (butterfly valve) می باشد. البته نکته ای که در مورد این شیر و استفاده از آن برای تنظیم جریان وجود دارد این است که باید شرایط ویژه ای مانند فشار سیال و سرعت آن را در نظر گرفت، زیرا در نظر نگرفتن این عوامل خوردگی دیسک و آشفتگی جریان را به دنبال خواهد داشت که در نهایت باعث می شود که عمر شیر پروانه ای کاهش یابد. باترفلای ولو در انواع مختلفی تولید می شوند.و این تفاوت در جنس باعث ایجاد تفاوت قیمت شیر پروانه ای شده است.
جنس شیر پروانه ای
همانطور که اشاره شد باترفلای ولو در انواع مختلفی از آلیاژ مانند چدن، فولاد، استنلس استیل ساخته و تولید می شوند. که این تفاوت در جنس باعث ایجاد تفاوت قیمت شیر پروانه ای شده است. علاوه بر نوع آلیاژ ویژگی های دیگری چون سایز و فشار سیال وجود دارد که باعث می شوند به انواع مختلفی چون شیر پروانه ای گیربکسی، اهرمی، هیدرولیک، پنوماتیک و عملگربرقی تقسیم شوند که در نهایت تفاوت در نوع نیز می تواند بر روی قیمت شیر پروانه ای اثر بگذارد.
شیر پروانه ای فلنج دار
اجزای شیر پروانه ای
شیر پروانه ای از اجزای مختلفی مانند اهرم، ساقه، لاینر، دیسک، بدنه و عملگر تشکیل شده است؛ که در ادامه به بررسی دو جزء مهم آن که دیسک و عملگر می باشد می پردازیم.
دیسک پروانه ای:
این قطعه کنترل جریان سیال را بر عهده دارد که می تواند به شکل دایره یا مستطیل باشد. از آنجایی که شیر های مورد استفاده در صنعت می‌تواند متفاوت باشد دیسک هم به تناسب آن تغییر می کند. این دیسک ها می توانند در جنس های استیل ۳۱۶ و استیل ۳۰۴ تولید شوند که همین امر نیز می تواند باعث ایجاد تفاوت در قیمت شیر پروانه ای شود.
عملگر شیر پروانه ای:
این عملگر ها بر اساس نوع استفاده، به عملگر های دستی، پنوماتیکی و هیدرولیکی تقسیم بندی می شوند.
شیر پروانه ای مورد استفاده در صنعت
انواع شیر پروانه ای
شیر پروانه ای در ۳ نوع مختلف ویفری، لاگ و فلن جدار تولید و ساخته می شوند.
باترفلای ولو ویفری:
این نوع شیر از پرکاربردترین شیرهای صنعتی می باشد؛ چرا که بسیار مقرون به صرفه می باشد، به راحتی قابل نصب بوده و افت فشار اندکی دارد. انواع متفاوت این نوع شیر با توجه به نوع سیال، فشار کار، جنس دیسک و جنس سیت و درجه حرارت و جنس بدنه تقسیم بندی می‌شود، که تغییر در نوع از هر کدام به طبع باعث تغییر در قیمت شیر پروانه ای نیز می‌شود.
باترفلای ولو فلنج دار:
از این شیر پروانه ای بر روی خطوط مایع و گاز در پالایشگاه ها و کارخانجات صنعتی استفاده می شود. که از ویژگی‌های بسیار مورد توجه آن می‌توان به حداکثر رساندن سرعت جریان سیال اشاره کرد. نکته ای که باید درمورد این نوع از شیرآلات در نظر گرفت این است که به صورت دوره ای به گریس کاری نیاز دارد.
شیر پروانه ای فلنج دار به ۳ دسته دستی، پنوماتیکی و هیدرولیکی تقسیم می شوند که هریک باعث ایجاد تغییر در قیمت شیر پروانه ای شده اند.
باترفلای ولو لاگ:
وظیفه این شیر قطع و وصل فشار و دبی می باشد، که با نام شیر پروانه لاج هم در بازار شناخته می شود. که یکی از انواع معروف آن شیر انتهای خط می باشد و آنچه که باعث ایجاد تفاوت در آن ها و همچنین قیمت شیر پروانه ای شده است تفاوت در عملگرهای آن هاست که به صورت اهرمی، گیربکسی و یا برقی می باشد.
شیر‌پروانه ای یا باترفلای ولو
مزایای شیر پروانه ای
سایزهای بزرگ تر این نوع شیر آلات را می توان به عنوان شیر فلکه کشویی و یا به عنوان شیر سوپاپی استفاده کرد؛ که نسبت به آن ها کم وزن تر و هزینه های کمتری برای نگهداری دارد؛ چرا که قطعات کمتری از آن ها با سیال در ارتباط است. پس یک ویژگی بارز که شما را برای خرید آن متقاعد می کند مناسب بودن قیمت شیر پروانه ای می باشد.
آن چه که به طور خلاصه در این مقاله بیان کردیم بررسی مفهوم شیر پروانه ای و وظیفه آن بود و این که شیرهای پروانه ای از جنس های متفاوتی بر حسب نیاز و کاربرد آن ها ساخته می شود و هم چنین به بررسی اجزا و انواع آن ها پرداختیم و در نهایت بیان کردیم که تفاوت در این ویژگی ها باعث تغییر در قیمت شیر پروانه ای می شود.
شیر پروانه ای که برای کنترل جریان سیال استفاده می شود.
