شیرهای پروانه ‌ای از خانواده دریچه‌های یک چهارم چرخشی بوده و شباهت بسیاری به شیرهای توپی دارند. شیر پروانه ای استیل یکی از انواع شیرهای پروانه ‌ای است که در صنایع مختلف استفاده می‌شود.

شیر پروانه ای شبیه پروانه نیست!

در شیرهای پروانه ‌ای استیل، پروانه و دیسک متصل به میله است. در واقع علت نام‌گذاری این نیست که شیر شبیه پروانه است، بلکه، نام پروانه به این دلیل استفاده می‌شود که دیسک یا همان «بال‌‌ها» در اطراف یک محور مرکزی حرکت کرده و مانند بدن یک پروانه عمل می‌کنند.

وقتی میله دیسک را با یک چهارم چرخش (90 درجه) در موقعیت عمود بر جهت جریان می‌بندد، شیر بسته می‌شود. با باز شدن شیر، دیسک به عقب چرخانده و جریان دوباره ایجاد می‌شود.

دلایل محبوبیت شیرهای پروانه‌ای

همه شیرهای پروانه ‌ای استیل در مواردی که به قطع و وصل سریع جریان نیاز است، بسیار کاربردی است و به دلیل وزن سبک، قابلیت نصب به صورت‌های مختلف افقی و عمودی، هزینه‌های پایین، کارکرد سریع و در دسترس بودن در اندازه‌های بسیار بزرگ محبوبیت دارند. شیر پروانه ای استیل اما ویژگی‌های دیگری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد.

انواع شیرآلات پروانه‌ای

شیرهای پروانه ‌ای می‌توانند در طرح‌های متنوعی تولید شوند که هر کدام از آن‌ها کاربردهای خاص و دامنه‌های فشار مختلفی دارند.

شیرهای پروانه ‌ای را می‌توان بر اساس طراحی بسته شدن دیسک، طراحی اتصال و روش تحریک آن‌ها دسته‌بندی کرد. شیر پروانه ای استیل می‌تواند از هر نوع و مدل از شیرهای پروانه ‌ای باشد و مشتری با توجه به نیاز خود یکی از انواع مدل‌های این نوع شیر پروانه ای را تهیه کند.

کاربردهای شیر پروانه ای استیل

شیر پروانه ای استیل معمولا در عملیات تنظیم فشار در صنایع مختلف استفاده می‌شود. شیرهای پروانه ‌ای فقط در باز و بسته کردن جریان نقش کلیدی ندارند، بلکه می‌توانند به هنگام نیاز، جریان را به‌دلخواه افزایش و یا کاهش دهند.

این مدل از شیرها در صنعت خوراکی و دارویی، کارخانجات مواد شیمیایی و همچنین در آب و فاضلاب کاربرد فراوانی دارند. این نوع شیر پروانه ای به دلیل متریال ضدزنگ و ضد اسیدی که دارد، انتخاب مناسبی برای مسدود و آزاد کردن جریان در صنایع مختلف است.

ویژگی شیر پروانه ای استیل

این شیرها از لحاظ مکانیکی نسبت به سایر شیرهای پروانه ‌ای با متریال مختلف، برتری محسوسی دارد. در ادامه به برخی ویژگی‌های این نوع شیر پروانه ای اشاره شده است که این برتری را تأیید می‌کنند.

• شیر پروانه ای استیل در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی بدنه مقاومت خوبی دارد
• نسبت به خوردگی‌های حفره‌ای مقاومت بالایی دارد
• در برابر حرارت آسیب نمی‌بیند
• مقاومت بالایی در برابر مایعات اسیدی دارد
• آب‌بندی فوق العاده‌ای دارند و عمر مفید این آب‌بندی طولانی است

شیر پروانه ای استیل  از تولد تا امروز

جیمز وات معروف، شیمی‌دان اسکاتلندی، از اولین نفراتی بود که شیر پروانه ای را به کار گرفت. این دانشمند، در طراحی موتور بخار خود از این نوع شیر به‌عنوان یک بخش سخت‌افزاری مهم و کاربردی استفاده کرد. تا حدود سال 1870 میلادی مردم هنوز به شکل جدی این نوع شیرها را نمی‌شناختند و فقط مهندسان بودند که از شیر پروانه ای به‌عنوان ابزاری برای کنترل جریان هوا و بخار به‌طرف فن‌ها و توربین‌ها استفاده می‌کردند.

مدتی بعد، تولیدکنندگان موفق شدند نوعی شیر پروانه ای تولید کنند که بسیار کوچک‌تر و سبک‌تر باشد و در عین حال در برابر حرارت بالا مقاومت داشته باشد. این شیر پروانه‌ای، همان شیر پروانه ای استیل بود. پایان جنگ جهانی دوم اما نسل جدید این نوع شیر پروانه ای با آب ‌بندی متفاوت و مدرن تولید شد. این آب‌بندی‌ها با استفاده از لاستیک‌های مصنوعی صورت گرفت. دریچه‌های پروانه با استفاده از این لاستیک‌های مصنوعی بسیار کاربردی‌تر و مناسب‌تر شد و بسیاری از کارخانجات تصمیم گرفتند که از این شیرها استفاده کنند.

در سال 1969 جیمز ای همفیل آمریکایی، اختراع طراحی این نوع شیر پروانه ای را به نام خود ثبت کرد.

کلام آخر

شیر پروانه ای استیل به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند مانند: مقاومت به خوردگی‌های سطحی، مقاومت در برابر حرارت، مقاومت در برابر جریان‌های اسیدی و آ‌ب‌بندی فوق العاده، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارند و معمولا در عملیات تنظیم فشار جریان، در صنایع مختلف استفاده می‌شود. توجه به این نکته نیز ضروری است که قیمت مناسب این نوع از شیرآلات پروانه‌ای نسبت به دیگر انواع آن شیرهای پروانه ‌ای استیل را کاربردی‌تر کرده است و در بیشتر مکان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.